1.Οι μεγάλοι αριθμοί είναι ακατανόητοι.
Η αριθμητική του κράτους διαφέρει πολύ από τη δική μας καθημερινή εμπειρία. Είναι μια αριθμητική που δεν ενδιαφέρεται για την ανθρώπινη ζωή και την καθημερινότητά της. Μια αριθμητική που είναι κατάλληλη για να διαφεντεύεις εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές και μάλιστα να μην τις βλέπεις καν ως τέτοιες, αλλά ως εργατική δύναμη.[1]
Η καθημερινή μας εμπειρία δυσκολεύεται να αντιληφθεί τους μεγάλους αριθμούς. Δεν κατανοούμε εύκολα τη διαφορά 500.000 ανθρώπων από 500.000.000 ανθρώπους. Όταν το πράγμα έχει να κάνει και με το θάνατο – όταν δηλαδή μπαίνει στη μέση και το ανθρώπινο συναίσθημα – τότε γίνεται παντελώς ακατανόητο. Η διαφορά των 100 νεκρών από τους 1.000 νεκρούς φαντάζει στα μάτια μας πολύ μεγαλύτερη από τη διαφορά των 1.000 νεκρών από τους 10.000 νεκρούς.[2]
Τα κράτη όμως δε σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο. Τα κράτη μπορούν να αντιληφθούν μεγάλους αριθμούς με πολύ διαφορετικό τρόπο, ακριβώς γιατί διαχειρίζονται μεγάλους πληθυσμούς – και γιατί δε διακατέχονται από ανθρώπινα συναισθήματα. Τα κράτη μπορούν να κατανοήσουν ότι ο πληθυσμός μιας χώρας κάθε χρόνο υφίσταται εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους. Στην Ελλάδα ας πούμε κάθε χρόνο πεθαίνουν από όλες τις αιτίες περίπου 110.000 άνθρωποι, δηλαδή περίπου το 1% του πληθυσμού. Στην Κίνα το ίδιο νούμερο είναι κοντά στα 10.000.000.[3]
Κι όμως, αυτό που, όταν το μετρήσεις, φαίνεται ως πραγματική εκατόμβη, δεν είναι παρά αναγκαίο τμήμα της κανονικής κοινωνικής κίνησης. Οι άνθρωποι πεθαίνουν – γιατί έτσι είθισται. Όσο για τις αιτίες των θανάτων, αυτές ποικίλουν. Ένα σεβαστό τμήμα των νεκρών ανά έτος, ας πούμε, πεθαίνει από τροχαία -στην Κίνα 256.000 άνθρωποι.[4] Κανένα κράτος δεν χαρακτήρισε ποτέ τα τροχαία «πανδημία», ή απαγόρευσε τα αυτοκίνητα για να «μη χαθεί μια ανθρώπινη ζωή». Εκατόν δέκα χιλιάδες Έλληνες και δέκα εκατομμύρια κινέζοι πεθαίνουν κάθε χρόνο, αλλά οι ειδικοί στατιστικολόγοι φροντίζουν να ονομάζουν το φαινόμενο «Φυσική Κίνηση Πληθυσμού».[5] Αντίθετα, για τους προς το -παρόν κάποιες χιλιάδες- νεκρούς από κορωνοϊό παγκοσμίως, κοντεύει να βγουν τα τανκς στο δρόμο.
2. Η στατιστική των ασθενειών
Πολλοί από αυτούς τους ετήσιους θανάτους προέρχονται από φυσικά αίτια. Μεγάλο μέρος εξ αυτών αφορά μεγάλης ηλικίας ανθρώπους. Παλιότερα αυτοί οι θάνατοι αποδίδονταν στα «γηρατειά». Πλέον αυτή η έννοια έχει πάψει να υφίσταται, όχι λόγω κάποιας «φυσικής εξέλιξης», αλλά λόγω των αλλαγών των αντιλήψεων της ιατρικής επιστήμης. Οι γιατροί είναι όλο και λιγότερο διατεθειμένοι να δεχτούν ότι υπάρχει «θάνατος από φυσικά αίτια», γιατί τότε θα δέχονταν ότι υπάρχει θάνατος για τον οποίο δεν μπορούν και δεν δικαιούνται να παρέμβουν. Θάνατος επί του οποιου δεν έχουν εξουσία. Οπότε, ακόμα κι αν είσαι 200 χρόνων, πεθαίνεις «από κάτι»: καρδιακό, πνευμονικό, τέλος πάντων «κάτι», επί του οποίου οι γιατροί να μπορούν να δώσουν φάρμακα, να κάνουν ακόμη μία εγχείριση, να βγάλουν κάνα φράγκο, να προτείνουν μερικές ακόμη «πρέπουσες συμπεριφορές», να ασκήσουν λίγη ακόμη εξουσία. Είναι με αυτό τον τρόπο που οι «ασθένειες» φτάνουν να αποτελούν τη νούμερο ένα αιτία θανάτου.
Τα νούμερα των θανάτων από απλές ασθένειες προκύπτουν από την πολιτική επιλογή των γιατρών να μην δέχονται ότι υπάρχει θάνατος από φυσικά αίτια. Οπότε, αφού όλοι οι φυσικοί θάνατοι μετατρέπονται σε θανάτους από ασθένεια, τα νούμερα που προκύπτουν είναι τρομακτικά. Η κοινή γρίπη, ας πούμε, πλήττει σχεδόν 1 δις και «σκοτώνει» περίπου μισό εκατομμύριο ανθρώπους το χρόνο.[6] Κάθε χρόνο. Αλλά κανείς δεν το κάνει θέμα. Η κοινή γρίπη δε θεωρείται «πανδημία», ικανή να βγάλει τα τανκς στους δρόμους· θεωρείται σχεδόν κανονικό ετήσιο γεγονός. Κι όμως, στην Ελλάδα η γρίπη προσβάλλει κάθε χρόνο γύρω στο 10% του πληθυσμού, δηλαδή κοντά 1.000.000 ανθρώπους.
Όσο για το πόσους «σκοτώνει»; Αρχικά σκοπεύαμε να αρκεστούμε στη σύγκριση των αριθμών. Θάνατοι από γρίπη vs θάνατοι από κορωνοϊό. Ας πούμε στην Ελλάδα οι θάνατοι από γρίπη τη φετινή σεζόν έχουν επισήμως φτάσει τους 90,[7] πράγμα που από μόνο του θα έδειχνε πόσο μη-πρωτοφανής είναι ο κορωνοϊός. Αλλά υπάρχουν κι άλλα. Διαβάζοντας για τη γρίπη ανακαλύψαμε ότι η στατιστική της γρίπης κάνει την εξής μπαγαποντιά:
Ο αριθμός των θανάτων από την γρίπη δεν είναι ο πραγματικός καθώς ανακοινώνονται μόνο όσοι θάνατοι είναι επιβεβαιωμένοι από εργαστηριακό έλεγχο.Εργαστηριακός έλεγχος γίνεται μόνο σε ύποπτα κρούσματα σε ΜΕΘ ή διασωληνωμένους ασθενείς εκτός ΜΕΘ με βάσει την εγκύκλιο του υπουργείου Υγείας. Όσοι, δηλαδή, πεθαίνουν στις κλινικές ή σπίτι τους με συμπτώματα γρίπης δηλώνεται ως αιτία θανάτου επιπλοκές γρίπης και δεν συμπεριλαμβάνονται στις επίσημες καταγραφές.[8]
Αν λοιπόν οι εργαστηριακά επιβεβαιωμένοι θάνατοι από γρίπη είναι 90, πόσοι είναι οι θάνατοι που δεν καταγράφονται; Η μελέτη του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας για τη γρίπη της σεζόν 2018/2019 έχει να πει τα εξής επ’ αυτού:
Ο εργαστηριακός έλεγχος για γρίπη στην κλινική πράξη γίνεται –και δεν είναι δυνατόν παρά να γίνεται– σε μέρος μόνο των περιστατικών γρίπης. Αυτό συμβαίνει, τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς. […] H εκτίμηση που έγινε από τους επιστήμονες του ΕΟΔΥ για την «αποδιδόμενη στη γρίπη θνησιμότητα»[…] αντιστοιχεί σε 1071 θανάτους (με 95% Διάστημα Εμπιστοσύνης 733– 1380 θανάτους).[9]
1.071 θάνατοι από γρίπη λοιπόν στην Ελλάδα σε ένα χρόνο! Οι οποίοι δεν καταγράφονται ως θάνατοι από γρίπη, αλλά ως θάνατοι από «επιπλοκές γρίπης» και δεν προσμετρούνται στα επίσημα στατιστικά. Και σε κάθε περίπτωση ποιος χέστηκε! Όσον αφορά τον κορωνοϊό, πάλι, που παγκοσμίως έχει σκοτώσει λιγότερους από δέκα χιλιάδες ανθρώπους, δεν έχουμε ακούσει κανένα θάνατο να αναφέρεται ως θάνατος από «επιπλοκές κορωνοϊού» και άρα να μην προσμετράται. Με λίγα λόγια, η στατιστική, ως «αριθμητική του κράτους», χρησιμοποιείται όπως θέλει το κράτος. Δεν περιμέναμε τίποτα λιγότερο.
3. Με τη στατιστική μπορείς να πεις ό,τι θες
Η στατιστική πήρε το όνομά της από το αγγλικό state, που θα πει κράτος. Εξαρχής φιλοδοξούσε να αποτελέσει την «αριθμητική του κράτους», ένα ακόμα «επιστημονικό» κατασκεύασμα που θα αποτελούσε όπλο στα χέρια του.[10] Η στατιστική μπορεί να παρουσιάσει την ίδια ασθένεια με διαφορετικούς τρόπους. Ως «δεν τρέχει κάστανο» ή ως «κατάσταση έκτακτης ανάγκης». Το καταφέρνει αυτό κάνοντας δύο πράγματα.
Το ένα είναι ότι αντιμετωπίζει τους θανάτους με τη ματιά του κράτους: ως μαζικά φαινόμενα και όχι ως ατομικές περιπτώσεις. Επομένως έχει τη δυνατότητα να αποκρύπτει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των αριθμών. Ας πούμε στην Ιταλία ο μέσος όρος ηλικίας των νεκρών από κορωνοϊό είναι 81 ετών, και απ’ αυτούς το 90% έπασχε από «ένα τουλάχιστον χρόνιο νόσημα».[11] Παρόλα αυτά, κανείς δεν αντιμετώπισε αυτούς τους νεκρούς ως «νεκρούς από γηρατειά» ούτε ως «νεκρούς από το χρόνιο νόσημα που διέθεταν», ούτε έστω ως «νεκρούς από επιπλοκές κορωνοϊού».
Το δεύτερο που κάνει η στατιστική είναι ότι αποκρύπτει το γεγονός ότι τα τάχα «αντικειμενικά» νούμερα, στην πραγματικότητα κατασκευάζονται πανεύκολα! Για παράδειγμα ας γυρίσουμε στην κανονική γρίπη. Όπως έλεγε κι ο ΕΟΔΥ, «εργαστηριακός έλεγχος γίνεται σε μέρος μόνο των περιστατικών»· οπότε ο αριθμός των «νεκρών από γριπη» βγαίνει μικρότερος. Από την άλλη, στην περίπτωση του κορωνοϊού, το νούμερο που υποτιμάται δεν είναι βέβαια ο «αριθμός νεκρών», αλλά ο αριθμός των «κρουσμάτων».
Βέβαια, ακόμα και να αποκαλείς τους γριπιασμένους με τη λέξη «κρούσματα», είναι μια πολιτικότατη επιλογή. Πάντως πολλοί από αυτούς τους γριπιασμένους δεν πάνε στο νοσοκομείο και δεν καταγράφονται στις επίσημες στατιστικές, όχι γιατί δε θέλουν, αλλά γιατί το ελληνικό κράτος αποθαρρύνει όποιον είναι απλά γριπιασμένος από το να πάει στο νοσοκομείο και να διαγνωστεί «γριπιασμένος από κορωνοιό».[12]
Επομένως, ο πραγματικός αριθμός των «κρουσμάτων» προς το παρόν υποτιμάται. Επειδή όμως η «θνησιμότητα» είναι η αναλογία θανάτων προς «κρούσματα», όσο λιγότεροι είναι οι ελαφρώς γριπιασμένοι που μετρούν οι καλοί μας οι γιατροί, τόσο η «θνησιμότητα» εκτοξεύεται. Αν, από την άλλη θέλουμε να εμφανίσουμε εικόνα αρμαγεδώνα, αρχίζουμε να μετράμε με τη σέσουλα και λέμε «πέντε εκατομμύρια κρούσματα», ενώ στην πραγματικότητα εννοούμε γριπιασμένους, ακόμη και αν έχουν 37 πυρετό.
Σε κάθε περίπτωση, το ελληνικό κράτος έχει πλήρη επίγνωση αυτής της πολιτικής σημασίας του τρόπου μέτρησης. Στο κείμενο που το υπουργείο υγείας πρόσφατα έστειλε σε όλο το ντουνιά μέσω taxisnet, περιλαμβάνεται και η εξής διακριτική αποσαφήνιση:
Γιατί ο αριθμός κρουσμάτων αυξάνει τόσο γρήγορα;
Οι δύο βασικές αιτίες για την ταχεία αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων είναι ότι ο ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και ότι έχει βελτιωθεί η δυνατότητα ανίχνευσής του.[13]
Φυσικά, όλα αυτά λαμβάνουν χώρα με επιστημονική ακρίβεια. Αντίθετα δηλαδή με ό,τι συμβαίνει για τις άλλες ασθένειες, όπου ανακοινώνονται «εκτιμήσεις», όπως η γρίπη, όπου ο ΕΟΔΥ έλεγε ότι οι θάνατοι από γρίπη ήταν από 733 έως 1380 (δηλαδή είχαν μια απόκλιση 600 θανάτων στους 1300), για τον κορωνοϊό οι επιδημιολόγοι μας παριστάνουν ότι γνωρίζουν ακριβές νούμερο των γριπιασμένων και των θανάτων!
Τα νούμερα των στατιστικών λοιπόν είναι ένα εργαλείο που έφτιαξαν τα αφεντικά για πάρτη τους. Αφενός τα ίδια τα νούμερά τους μπάζουν αν τα κοιτάξεις με άλλο μάτι. Αλλά αφετέρου – και πιο σημαντικά – δεν είναι φτιαγμένα για να τα κοιτάς με άλλο μάτι. Γιατί είναι ένας φακός που δεν έχει καμία σχέση με τη δική μας οπτική για τον κόσμο. Είναι ο φακός των αφεντικών. Και απ’ ό,τι φαίνεται, τα αφεντικά έχουν πολύ σημαντικές δουλειές να κάνουν με το φακό τους.
Στ’ αλήθεια το επιχείρημά μας δεν είναι τα νούμερα!
Το 2009 η «πανδημία» του Η1Ν1 πέρασε και άφησε μόνο κάτι εμβόλια πίσω. Όλα τα επόμενα χρόνια τα εκατομμύρια κρούσματα και οι εκατοντάδες χιλιάδες θάνατοι από γρίπη δεν κέρδισαν ούτε πρωτοσέλιδο. Από την άλλη, οι κάποιες χιλιάδες «νεκροί από κορωνοϊό» δικαιολογούν παγκόσμια απαγόρευση κυκλοφορίας και το στρατό στους δρόμους! Ο κόσμος των γριποτρελαμένων έχει σταματήσει να βγάζει νόημα γιατί είναι ο κόσμος της στατιστικής, δηλαδή ο κόσμος των μαθηματικών των αφεντικών. Ο πίνακας εντοπίζεται στο Wikipedia – > 2009 flupandemic, https://en.wikipedia.org/wiki/2009_flu_pandemic.
[1] Πίσω τότε που όλα ήταν «φυσιολογικά», είχαμε αναφερθεί στο θέμα με αφορμή τον κατ’ εξοχήν μάστορα των μεγάλων αριθμών, δηλαδή τον Αρτέμη Σώρρα. Δες «Τέσσερις Ρηχές Σκέψεις για το Χρήμα, το Κράτος, τους Μικροαστούς και τον Αρτέμη Σώρρα», Antifa #56, 6/2017, http://www.antifascripta.net/LinkClick.aspx?fileticket=%2bjab15IvEp8%3d&tabid=189.
[2] Επειδή κάναμε πείραμα και πολλοί μπερδεύτηκαν, να το ξεκαθαρίσουμε: μεγαλύτερο είναι το δεύτερο: εννιά χιλιάδες νεκροί παραπάνω.
[3] Βλ. «Αναθεωρημένα Στοιχεία Φυσικής Κίνησης Πληθυσμού: 2018» στο statistics.gr και Wikipedia ->Demographics of China.
[4] «List of countries by traffic-related death rate», Wikipedia.org, https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_traffic-related_death_rate
[5] Δες τον τίτλο των «στοιχείων» της υποσημείωσης 3.
[6] World Health Organization Statistics, «Seasonal Influenza», στο euro.who.int.
[7] «Συνολικά 90 νεκροί στην Ελλάδα από γρίπη», Η Καθημερινή, 12/03/2020. https://www.kathimerini.gr/1068854/article/epikairothta/ellada/synolika-90-nekroi-sthn-ellada-apo-griph
[8] «Επιβεβαίωση ΕΟΔΥ: Οι θάνατοι από τη γρίπη είναι πολύ περισσότεροι από όσους ανακοινώνονται», Έθνος, 06/02/2020. Ο τονισμός δικός μας. https://www.ethnos.gr/ellada/87065_epibebaiosi-eody-oi-thanatoi-apo-ti-gripi-einai-poly-perissoteroi-apo-osoys
[9] «Η Δραστηριότητα της Γρίπης στην Ελλάδα: Περίοδος 2018/2019», eody.gov.gr. Ο τονισμός πάλι δικός μας. https://eody.gov.gr/wp-content/uploads/2019/01/etisia_ekthesi_gripis_2018_2019.pdf
[10] Για τη στατιστική βλ. «Υπολογιστές πριν τους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές», Antifa #48, 10/2015. http://antifascripta.net/LinkClick.aspx?fileticket=elMeqhiI0d8%3D&tabid=200
[11] «Κορωνοϊος: Ποιοι κινδυνεύουν να χάσουν τη ζωή τους – Από ποια νοσήματα έπασχαν τα θύματα στην Ιταλία», enimerotiko.gr, 10/3/2020, https://www.enimerotiko.gr/news/koronoios-poioi-kindyneyoyn-na-chasoyn-ti-zoi-toys-apo-poia-nosimata-epaschan-ta-thymata-stin-italia/
[12] Για την περίπτωση της Κίνας, βλ. «”Επιδημίες” και “Κορονοϊοί” για πάσα χρήση», Antifa #69, 03/2020. Στην Ελλάδα ο ΕΟΔΥ καλεί όσους «έχουν συμπτώματα, αλλά δεν ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες να μην πάνε στο νοσοκομείο». «Έκκληση ΕΟΔΥ για κοροναϊό», Έθνος, 13/03/2020. https://www.ethnos.gr/ygeia/93766_ekklisi-eody-gia-koronaio-osoi-den-anikete-stis-eypatheis-omades-min-pigainete.
[13] «Ηλεκτρονικό μήνυμα [που] αποστέλλεται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), εκ μέρους του Υπουργείου Υγείας, με σκοπό την ενημέρωσή σας», Μήνυμα που στάλθηκε στους φορολογούμενους μέσω taxis, 2/3/2020. Η έμφαση δική μας.