Η επιστημονική έρευνα υπό διωγμόν!

Χαμός στα αμερικανικά πανεπιστήμια! Ο παλάβρας Τραμπ κόβει τις χρηματοδοτήσεις των ερευνητικών προγραμμάτων. Το πρόσχημα είναι ο «αντισημιτισμός» που επέδειξαν τα πανεπιστήμια κατά τη διάρκεια των πολεμικών εμπλοκών του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή. Αλλά τα βαθύτερα αίτια είναι… Η αλήθεια είναι ότι από βαθύτερα αίτια δεν ακούγονται και πολλά. Το πιο ρητά ειπωμένο είναι ότι αυτοί στα αμερικανικά πανεπιστήμια είναι… κάποιου είδους αριστεροί. Ο Τραμπ τους εκδικείται που δεν τον ψήφισαν.

Ίσως καλύτερα θα ήταν να στραφούμε στο είδος των ερευνητικών χρηματοδοτήσεων που κόβονται. Όπως, ας πούμε, το ερευνητικό της Μαριάνθης – Άννας Κιουμουρτζόγλου στο Columbia. Η Μαριάνθη – Άννα διαχειριζόταν 4,2 εκατομμύρια ευρώ. Το αντικείμενο ήταν «η μελέτη των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης στην ανθρώπινη υγεία, ενώ μελετούσε και τη σχέση της κλιματικής αλλαγής με την πρόοδο της νόσου Αλτσχάιμερ». Η Μαριάνθη – Άννα χρησιμοποιούσε τα 4,2 εκατομμύρια ευρώ «κυρίως για τους μισθούς καθηγητών, μεταδιδακτορικών ερευνητών και μεταπτυχιακών φοιτητών». Τώρα όλοι αυτοί οι λαμπροί επιστήμονες μένουν ξεκρέμαστοι. Η Μαριάνθη – Άννα, που αν δεν το καταλάβατε, κονόμαγε δύο μισθούς, «του χρόνου δεν θα μπορεί να προσλάβει κανέναν». Το κλίμα στο Columbia είναι ελεεινό: «Δεν μπορούμε να ρωτήσουμε τον άλλο “τι κάνεις;” Αρχίζουμε και κλαίμε».^[1]Αλεξία Καλαϊτζή, «Συγγνώμη η έρευνά σας κόβεται», Καθημερινή, 19/4/2025.

Δεν είναι οι μόνοι που κλαίνε. Ας πούμε ο Σπύρος Κασάπης, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Princeton. Ο Σπύρος έκανε έρευνα πάνω «σε ζητήματα της αστροφυσικής, όπως το πού τελειώνει το ηλιακό σύστημα». Αλλά κι αυτός έμεινε ξεκρέμαστος μετά την ακύρωση της χρηματοδότησης. Κι άλλος θρήνος. Η Ηλιάνα Μάγρα, ρεπόρτερ της Καθημερινής που προηγουμένως ασχολούνταν με τους άθλιους του Κολωνού, τώρα ασχολείται με τους άθλιους του Χάρβαρντ.^[2]Ηλιάνα Μάγρα, «Στα Campus ζούμε πλέον με το φόβο», Καθημερινή, 23/4/2025. Τα γραπτά της Ηλιάνας περί Κολωνού έχουν … Continue reading

Όσο κι αν έχει κάποια πλάκα πάντως, νομίζουμε ότι το όλο πράγμα θα εξηγούνταν καλύτερα αν δίπλα στην ιδεολογική λειτουργία των ερευνητικών, προσθέταμε και την οικονομική λειτουργία. Το παράδειγμα της Μαριάνθης – Άννας είναι διαφωτιστικό: Μελετώντας τις «επιπτώσεις στην υγεία», η Μαριάνθη – Άννα και οι πιστοί της ακόλουθοι θα παρήγαγαν λίγη ακόμη «αδιαμφισβήτητη κλιματική αλλαγή». Αλλά η «κλιματική αλλαγή» έμπαινε μόνο στο τίτλο του ερευνητικού μπας κι αρπάξουν τα φράγκα. Απόδειξη ότι, όπως μαθαίνουμε από τη συνέντευξή της, αντιμέτωπη με την τρέλα του Τραμπ, η Μαριάνθη – Άννα ξαναέγραψε την ερευνητική της πρόταση αντικαθιστώντας τη φράση «κλιματική κρίση» με τη φράση «έντονη ζέστη» και αφήνοντας όλα τα άλλα απαράλλακτα.^[3]«Συγγνώμη η έρευνά σας κόβεται», όπ. π.. Πράγμα που μας ωθεί να υποθέσουμε ότι, πίσω από την «κλιματική αλλαγή», η μεθοδολογία της Μαριάνθης – Άννας ήταν να βάζει ποντίκια στο φούρνο, να γυρνάει το διακόπτη στους 50 βαθμούς κελσίου και να περιμένει να δει τι θα πάθουν.

Εν τω μεταξύ όμως, 4,2 εκατομμύρια ευρώ πασπαλίζονταν πάνω σε κάποιες δεκάδες μεταδιδακτόρων και μεταπτυχιακών που μελετούσαν «την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην υγεία». Άνθρωποι σαν τη Μαριάνθη – Άννα είναι αφεντικά με προϋπολογισμό εργοστασίου, δηλαδή καλά εκπαιδευμένοι ώστε να μη δίνουν υπερβολικά υψηλούς μισθούς. Οπότε αυτά τα 4,2 εκατομμύρια ευρώ μετατρέπονταν σε κατανάλωση. Πολλαπλασιάστε επί κάποιες χιλιάδες -απολύτως αναγκαία- ερευνητικά προγράμματα και έχετε… 20 δισεκατομμύρια ευρώ «για το κλίμα και την καθαρή ενέργεια»^[4]Hiroko Tabuchi, “E.P.A Poised to Cancel Grants to Study Dangers to Children”, The New York Times, 24/4/2025. – ή αλλιώς ένα αξιοσημείωτο κομμάτι της «αχανούς εσωτερικής αγοράς των ΗΠΑ» που έως πρόσφατα ήταν ανοικτή στα κινεζικά εμπορεύματα, αλλά τώρα θα την πιάσουν οι τσιγγουνιές.

Ε ναι. Τα «ερευνητικά προγράμματα» που τώρα απειλούνται με περικοπές είναι «λεφτά από ελικόπτερο». Αυτά τα λεφτά λειτουργούσαν με κλασικό κεϊνσιανό τρόπο. Από τη μια έχτιζαν κρατικές ιδεολογίες – όπως η κλιματική αλλαγή, η κατάκτηση του διαστήματος (τι σκατά μας νοιάζει «που τελειώνει το ηλιακό σύστημα»;) και η «συμπερίληψη», η οποία, αν και οι αρμόδιοι παραδέχονται ότι «καταλήγει σε συστήματα ελέγχου και επιτήρησης», έχει καλές προθέσεις.^[5]Εδώ τσιτάρουμε από επιστήμονες των ανθρωπιστικών επιστημών – που κλαίνε ακόμη διαφωτιστικότερα· Jessica Smith (κ. … Continue reading Από την άλλη, τα ίδια λεφτά εξυπηρετούσαν μια συγκεκριμένη διευθέτηση του εξωτερικού εμπορίου των ΗΠΑ και ένα συγκεκριμένο τρόπο ύπαρξης ενός ιδεολογικά σημαντικού τμήματος της μεσαίας τάξης. Και ήρθε τώρα ο παλαβός να τα κόψει! Κι από πάνω προσέχει και να τα κόψει απ’ τ’ αριστερά: Για αντισημιτισμό!

Αυτό που συμβαίνει στις ΗΠΑ δεν είναι «πολιτική για την έρευνα» και «περικοπές στο δημόσιο». Είναι μακροοικονομικοί χειρισμοί ακριβώς του είδους που πρότεινε ο Ξενοφών Ζολώτας τότε που περιέγραφε την «πολεμική οικονομία».^[6]Για την περιγραφή της «πολεμικής οικονομίας» κατά Ξενοφώντα Ζολώτα, δες «Η πολεμική οικονομία και τι σχέση … Continue reading

Μαγικό μέρος το Αμέρικα. Παρόλ’ αυτά, υπάγεται στις αρχές του εμπόλεμου καπιταλισμού, όπως όλοι.

Η Άννα Μαριάνθη και οι μεταδιδακτορικοί της ερευνητές, τότε που πληρώνονταν 4,2 εκατομμύρια ευρώ για να μελετήσουν «τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην υγεία». Εμείς πάντως τους υποπτευόμαστε για πειράματα σε ζώα.